کنجکاوی های جنسی در کودکان
سوال مراجع گرامی
من دختر و پسر دوقلوی ۵ ساله ای دارم که این بچه ها به عضو خصوصی هم حساس شدند و تمایل دارند با بدن همدیگه شوخی و بازی کنند. بیشتر هم دخترم این حالت رو داره و برادرش رو به سمت این بازی ها میکشونه که همدیگه رو قلقلک بدن و یا لمس کنند. اکثرا هم این حالت موقع دستشویی رفتن و تا زمان لباس پوشیدن پیش میاد. خیلی این حالت ما رو داره رنج میده. ممنون میشم راهنمایی مون کنید که چه عکس العملی باید بهشون نشون بدیم.
پاسخ درمانگر (پدیده رضایی)
با سلام خدمت شما مادر گرامی
این نگرانی و اضطرابی شما برای مراقبت از فرزندان تون دارید طبیعی است. اما نگران نباشید به احتمال زیاد این کنجکاوی مخصوص سنشان است. راه حلش اینه که اصلا واکنش سخت بهشون نشون ندهید. مراقبت از حریم خصوصی بدن رو بهشون یاد بدین و البته قبل از اون باید مطمئن بشید بچه ها از طریق فضای مجازی با عکس، فیلم یا هر چیز دیگه ای که محتوای جنسی داشته باشه درتماس نباشند. اگر در لحظه متوجه این رفتار کودک شون شدید بدون اینکه متوجه حساسیت زیاد شما بشن یا به روشون بیارید، حواسشونو پرت کنید، صداشون بزنید و به یه کاری سرگرمشون کنید تا فعلا از اون محیط دور بشن. تلاش کنید تا حد امکان زمان دستشویی رفتن شون رو از هم جدا کنید و هنگامی که در دستشویی بسته است، لباس ها رو از بدن شون خارج کنید. همچنین شما برای تربیت جنسی کودکان تون میتونید از این راهکارها استفاده کنید:
در مورد کنجکاوی جنسی کودکان آنچه نباید انجام دهید:
وقتی کودک دنیای بیرون خود را می شناسد نسبت به اعضای بدن خود و دیگران کنجکاو می شوند مثلا نسبت به تفاوت های خود با جنس مخالف کنجکاو می شوند و این کاملا طبیعی است. در این زمان اشتباهات رایجی از سمت والدین رخ می دهد:
والدین معمولا در مقابل کنجکاوی های جنسی کودکان به شدت برآشفته و نگران می شوند. چون از طریق اخبار متوجه پدیده کودک آزاری شده اند و تلاش میکنند با دور کردن کودک از او محافظت کنند.اما شما در اثر تجربه نگرانی این رفتارهای اشتباه را گاها انجام می دهید:
1- حساسیت های افراطی به کودک تان نشان می دهید.
اکثر والدین هنگام مواجه با صحنه ای که کودک آلت تناسلی کودک دیگر را دستکاری می کند و یا دید میزند واکنش تندی نشان می دهند که این کاملا واکنش اشتباهی است برای اینکه چیزی که ما در آن زمان فکر میکنیم با چیزی که کودک فکر می کند متفاوت است و این رفتار والدین فقط باعث حساس تر شدن کودک نسبت به این مساله و موجب بروز پرخاشگری متقابل از سمت کودک می شود.
2- باعث شکل گیری احساس گناه و شرم در کودک تان می شوید.
دومین تاثیر منفی در واکنش های تند و تهدید آمیز والدین این است که کودک فکر می کند کار اشتباهی انجام داده است. و اگر کودکی به بدن اش دست زده باشد، او مقصر است چون به خوبی از بدنش مراقبت نکرده است. پس هم دچار احساس گناه و احساس شرم خواهد شد و هم در مقابل این واکنش تند در صورت مواجهه مجدد با این شرایط شروع به مخفی کاری میکند. و این موضوع باعث می شود که کودک بیشتر در معرض کودک آزاری قرار گیرد. چرا که نگران دعوا و سرزنش والدین است. و نمی تواند به راحتی ماجرا را برای والدین تعریف کند.
در مورد کنجکاوی جنسی کودکان آنچه باید انجام دهید:
یکی از مهمترین وظایف والدین تربیت جنسی کودک است. تربیت جنسی به این معنا که کودک بداند، چگونه از خود و اعظای بدنش محافظت کند و از یک سری انحرافات دوری کند. تجربه نشان داده است که در این مورد به کار گیری روش های غیر مستقیم از روش های مستقیم بهتر است.
در مورد تربیت جنسی چه کارهایی می شود انجام داد؟
1- قوانین و محدودیت ها را به او یاد دهید.
از طریق مشخص کردن حد و مرزها به کودک یاد دهید از بدن خودش مراقبت کند. میتوانید بسته به سن کودک هنگامی که خودش سوالی در خصوص مسائل جنسی می پرسد و یا در حین بازی کردن اصول مراقبت از بدن اش را به او آموزش دهید. اگر کودک تمایل داشت با بدن خودش یا کودک دیگر بازی کند به آرامی اما قاطعانه به او بفهمانید که اجازه انجام این کار را ندارد.
از طریق بدن خودش و یا تصاویر دختر یا پسری دیگر اندام های خصوصی اش را به او نشان دهید و بگویید این بخش های بدن نباید توسط دیگران لمس و یا دیده شوند. حتی دکتر و پدر یا مادر هم فقط برای کارهایی مثل معاینه کردن، تعویض لباس، حمام کردن و یا هنگام رفتن به دستشویی اجازه دارند اندام خصوصی را او ببینند. تاکید این نکته به کودک که حتی افراد نزدیک هم اجازه دست زدن به اندام های او را ندارند مهم است. چرا که در مواردی کودک آزاری از سمت افراد نزدیک به کودک و حتی خود والدین هم دیده شده است.
2- رابطه دوستانه و محیط امنی برای کودک خود ایجاد کنید.
از طریق ارتباط صمیمانه و ایجاد فضای امن برای کودک خود شرایطی را فراهم کنید که بتواند حتی در صورت بروز کودک آزاری، موضوع را با شما مطرح کند. تا اقدامات مناسب و به موقع برای مراقبت از کودک فراهم شود. به کودک خود این اطمینان را بدهید که هر زمان به کمک شما نیاز داشت میتواند روی شما حساب کند و با صدا کردن شما در شرایط سخت خودش را از چنین موقعیت هایی رها کند.
اگر کودک شما در موقعیتی مثل بازی با همسالان و یا محیط مهدکودک که ساعاتی از روز جدا از شماست در معرض کنجکاوی جنسی کودک دیگری قرار گرفت، سعی کنید کودک را برای مدتی از ان کودکی که با او این کنجکاوی ها را انجام داده است جدا کنید. سعی کنید زمان هایی که احتمال می دهید این حرکت دوباره تکرار شود لباس های مناسب که باز کردن و پایین کشیدنش سخت باشد به کودک خود بپوشانید. و موضوع را با مربی یا مراقب کودکان در میان بگذرارید تا از فرصت تنهایی و بروز چنین رفتارهایی جلوگیری شود.
کلام آخر
با افزایش سن و در حدود 7 سالگی آهسته آهسته این کنجکاوی و این ارتباط با خود و دیگران به خاموشی و فراموشی سپرده می شود و در نتیجه کودک کاری با این موضوع ها نخواهد داشت و میل به دانستن در این روابط، اهمیت خودش را از دست می دهد و بیشتر جنبه ی لفظی و کلامی پیدا میکند و احتمالا کودک کوشش میکند که با حرف زدن و یا پرسیدن به نوعی کنجکاوی های خودش را ارضاء کند. در صورتی که برای دریافت راهنمایی بیشتر در خصوص تربیت جنسی کودکان نیاز به دریافت راهنمایی بیشتر دارید میتوانید با مشاورین حوزه کودک و فرزندپروری نگاه نو به صورت تماس تلفنی و یا تصویری در تماس باشید.
من دختر و پسر دوقلوی ۵ ساله ای دارم که این بچه ها به عضو خصوصی هم حساس شدند و تمایل دارند با بدن همدیگه شوخی و بازی کنند. بیشتر هم دخترم این حالت رو داره و برادرش رو به سمت این بازی ها میکشونه که همدیگه رو قلقلک بدن و یا لمس کنند. اکثرا هم این حالت موقع دستشویی رفتن و تا زمان لباس پوشیدن پیش میاد. خیلی این حالت ما رو داره رنج میده. ممنون میشم راهنمایی مون کنید که چه عکس العملی باید بهشون نشون بدیم.
پاسخ درمانگر (پدیده رضایی)
با سلام خدمت شما مادر گرامی
این نگرانی و اضطرابی شما برای مراقبت از فرزندان تون دارید طبیعی است. اما نگران نباشید به احتمال زیاد این کنجکاوی مخصوص سنشان است. راه حلش اینه که اصلا واکنش سخت بهشون نشون ندهید. مراقبت از حریم خصوصی بدن رو بهشون یاد بدین و البته قبل از اون باید مطمئن بشید بچه ها از طریق فضای مجازی با عکس، فیلم یا هر چیز دیگه ای که محتوای جنسی داشته باشه درتماس نباشند. اگر در لحظه متوجه این رفتار کودک شون شدید بدون اینکه متوجه حساسیت زیاد شما بشن یا به روشون بیارید، حواسشونو پرت کنید، صداشون بزنید و به یه کاری سرگرمشون کنید تا فعلا از اون محیط دور بشن. تلاش کنید تا حد امکان زمان دستشویی رفتن شون رو از هم جدا کنید و هنگامی که در دستشویی بسته است، لباس ها رو از بدن شون خارج کنید. همچنین شما برای تربیت جنسی کودکان تون میتونید از این راهکارها استفاده کنید:
در مورد کنجکاوی جنسی کودکان آنچه نباید انجام دهید:
وقتی کودک دنیای بیرون خود را می شناسد نسبت به اعضای بدن خود و دیگران کنجکاو می شوند مثلا نسبت به تفاوت های خود با جنس مخالف کنجکاو می شوند و این کاملا طبیعی است. در این زمان اشتباهات رایجی از سمت والدین رخ می دهد:
والدین معمولا در مقابل کنجکاوی های جنسی کودکان به شدت برآشفته و نگران می شوند. چون از طریق اخبار متوجه پدیده کودک آزاری شده اند و تلاش میکنند با دور کردن کودک از او محافظت کنند.اما شما در اثر تجربه نگرانی این رفتارهای اشتباه را گاها انجام می دهید:
1- حساسیت های افراطی به کودک تان نشان می دهید.
اکثر والدین هنگام مواجه با صحنه ای که کودک آلت تناسلی کودک دیگر را دستکاری می کند و یا دید میزند واکنش تندی نشان می دهند که این کاملا واکنش اشتباهی است برای اینکه چیزی که ما در آن زمان فکر میکنیم با چیزی که کودک فکر می کند متفاوت است و این رفتار والدین فقط باعث حساس تر شدن کودک نسبت به این مساله و موجب بروز پرخاشگری متقابل از سمت کودک می شود.
2- باعث شکل گیری احساس گناه و شرم در کودک تان می شوید.
دومین تاثیر منفی در واکنش های تند و تهدید آمیز والدین این است که کودک فکر می کند کار اشتباهی انجام داده است. و اگر کودکی به بدن اش دست زده باشد، او مقصر است چون به خوبی از بدنش مراقبت نکرده است. پس هم دچار احساس گناه و احساس شرم خواهد شد و هم در مقابل این واکنش تند در صورت مواجهه مجدد با این شرایط شروع به مخفی کاری میکند. و این موضوع باعث می شود که کودک بیشتر در معرض کودک آزاری قرار گیرد. چرا که نگران دعوا و سرزنش والدین است. و نمی تواند به راحتی ماجرا را برای والدین تعریف کند.
در مورد کنجکاوی جنسی کودکان آنچه باید انجام دهید:
یکی از مهمترین وظایف والدین تربیت جنسی کودک است. تربیت جنسی به این معنا که کودک بداند، چگونه از خود و اعظای بدنش محافظت کند و از یک سری انحرافات دوری کند. تجربه نشان داده است که در این مورد به کار گیری روش های غیر مستقیم از روش های مستقیم بهتر است.
در مورد تربیت جنسی چه کارهایی می شود انجام داد؟
1- قوانین و محدودیت ها را به او یاد دهید.
از طریق مشخص کردن حد و مرزها به کودک یاد دهید از بدن خودش مراقبت کند. میتوانید بسته به سن کودک هنگامی که خودش سوالی در خصوص مسائل جنسی می پرسد و یا در حین بازی کردن اصول مراقبت از بدن اش را به او آموزش دهید. اگر کودک تمایل داشت با بدن خودش یا کودک دیگر بازی کند به آرامی اما قاطعانه به او بفهمانید که اجازه انجام این کار را ندارد.
از طریق بدن خودش و یا تصاویر دختر یا پسری دیگر اندام های خصوصی اش را به او نشان دهید و بگویید این بخش های بدن نباید توسط دیگران لمس و یا دیده شوند. حتی دکتر و پدر یا مادر هم فقط برای کارهایی مثل معاینه کردن، تعویض لباس، حمام کردن و یا هنگام رفتن به دستشویی اجازه دارند اندام خصوصی را او ببینند. تاکید این نکته به کودک که حتی افراد نزدیک هم اجازه دست زدن به اندام های او را ندارند مهم است. چرا که در مواردی کودک آزاری از سمت افراد نزدیک به کودک و حتی خود والدین هم دیده شده است.
2- رابطه دوستانه و محیط امنی برای کودک خود ایجاد کنید.
از طریق ارتباط صمیمانه و ایجاد فضای امن برای کودک خود شرایطی را فراهم کنید که بتواند حتی در صورت بروز کودک آزاری، موضوع را با شما مطرح کند. تا اقدامات مناسب و به موقع برای مراقبت از کودک فراهم شود. به کودک خود این اطمینان را بدهید که هر زمان به کمک شما نیاز داشت میتواند روی شما حساب کند و با صدا کردن شما در شرایط سخت خودش را از چنین موقعیت هایی رها کند.
اگر کودک شما در موقعیتی مثل بازی با همسالان و یا محیط مهدکودک که ساعاتی از روز جدا از شماست در معرض کنجکاوی جنسی کودک دیگری قرار گرفت، سعی کنید کودک را برای مدتی از ان کودکی که با او این کنجکاوی ها را انجام داده است جدا کنید. سعی کنید زمان هایی که احتمال می دهید این حرکت دوباره تکرار شود لباس های مناسب که باز کردن و پایین کشیدنش سخت باشد به کودک خود بپوشانید. و موضوع را با مربی یا مراقب کودکان در میان بگذرارید تا از فرصت تنهایی و بروز چنین رفتارهایی جلوگیری شود.
کلام آخر
با افزایش سن و در حدود 7 سالگی آهسته آهسته این کنجکاوی و این ارتباط با خود و دیگران به خاموشی و فراموشی سپرده می شود و در نتیجه کودک کاری با این موضوع ها نخواهد داشت و میل به دانستن در این روابط، اهمیت خودش را از دست می دهد و بیشتر جنبه ی لفظی و کلامی پیدا میکند و احتمالا کودک کوشش میکند که با حرف زدن و یا پرسیدن به نوعی کنجکاوی های خودش را ارضاء کند. در صورتی که برای دریافت راهنمایی بیشتر در خصوص تربیت جنسی کودکان نیاز به دریافت راهنمایی بیشتر دارید میتوانید با مشاورین حوزه کودک و فرزندپروری نگاه نو به صورت تماس تلفنی و یا تصویری در تماس باشید.
تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۵/۰۶
کارشناس ارشد روانشناسی تربیتی